17 March 2022
Prof. dr. Timothy Noël (Van 't Hoff Institute for Molecular Sciences): FlowHAT: Site-selective C(sp3)–H functionalization with gaseous reagents using Hydrogen Atom Transfer photocatalysis in flow
De omzetting van grondstoffen in uiterst complexe moleculen is een essentieel onderdeel van de synthetische organische chemie. Van oudsher gebeurt dit via de conversie van functionele groepen, maar de natuur heeft strategieën voorhanden om 'gewone' C-H bindingen in organische moleculen doelbewust te functionaliseren. Door die machinerie van de natuur na te bootsen, hebben chemici inmiddels krachtige strategieën ontwikkeld om bepaalde C-H bindingen te functionaliseren. Maar de selectieve functionalisatie van C-H bindingen zoals die aanwezig zijn in verzadigde alkanen is nog steeds een grote uitdaging en is een "droomreactie" voor organici. Timothy Noël stelt een nieuwe aanpak voor met zowel chemische als technologische vernieuwingen. Deze is gebaseerd is op een continue-flow fotokatalytisch proces via overdracht van waterstofatomen (Hydrogen Atom Transfer, HAT). Daarbij wordt gebruik gemaakt van een goedkope, niet-schaarse katalysator.
Dr. Tommy Tse (Mediastudies): China Fashion Power: Fashioning Power through South-South Interaction: Re-thinking Creativity, Authenticity, Cultural Mediation and Consumer Agency along China-Africa Fashion Value Chains
In zijn project onderzoekt Tse hoe – in de context van het Belt en Road-initiatief – China's mondiale macht in het dagelijkse leven van mensen in een 'Zuid-Zuid-setting' wordt gemanifesteerd, onderhandeld en weerstaan. Mode dient daarbij als voorbeeld. Mode wordt wereldwijd erkend als een belangrijke economische kracht en een van de meest sterke indicatoren van interculturele uitwisseling. Door kritisch te kijken naar de Chinees-Afrikaanse netwerken van de productie, handel en consumptie van mode theoretiseert Tse hoe mode wordt gecreëerd, gecirculeerd, gewaardeerd en geconsumeerd in en door de waardeketens van het Zuiden (Guangdong-Nairobi-Maputo). Hierbij ontleedt hij ook complexe dynamieken en uitingen van macht.
Prof. dr. Louis Vermeulen (Laboratorium voor Experimentele Oncologie en Radiobiologie, Amsterdam UMC, locatie AMC): NIMICRY: Poor Prognosis Colorectal Cancers Display Self-sustained Growth by Niche-mimicry
Darmkanker is niet één ziekte maar eigenlijk een verzameling van verschillende typen kanker. Vermeulen zag in zijn laboratorium dat er een subgroep van darmtumoren is die op eigen houtje, zonder hulp van andere factoren, groeit en zeer snel kan uitzaaien. Het gaat om een type darmkanker met een slechte uitkomst, die ook relatief ongevoelig is voor de huidige behandelingen. Ongeveer 30% van alle darmkankerpatiënten heeft dit subtype kanker. De kankercellen van het darmkankertype lijken hun eigen omgeving te kunnen creëren, waarin zij ongebreideld kunnen delen, een zogenoemde niche. Een niche is normaal gesproken de omgeving die een stamcel ondersteunt, maar deze komt ook voor in kanker. Meestal worden deze kankerniches gevormd door steunweefselcellen in de tumor. Dat tumorcellen zélf de niche kunnen vormen, is een nieuwe hypothese. Vermeulen noemt dit gedrag van de kankercellen ‘nimicry’, een samensmelting van niche en mimic (nadoen).
Naast de drie UvA-laureaten ontvangen ook Wim Noorduin en Erik Garnett, beiden bijzonder hoogleraar aan de UvA, een Consolidator Grant. Zij deden hun aanvragen vanuit AMOLF.
Garnett richt zich in zijn project, FOCUS: Flourescent Optical Concentration of Uncollimated Sunlight, op de ontwikkeling van dunne foliën die zonlicht op grote schaal en tegen lage kosten kunnen omzetten met een hoge efficiëntie. Daardoor ontstaan gecollimeerde monochromatische lichtstralen met hoge intensiteit die voordelen kunnen bieden voor fotovoltaïsche en fotokatalystische toepassingen.
Noorduin beoogt in zijn project, CHIRAL: Crystals of single chirality via non-equilibrium routes, nieuwe principes vast te stellen voor het verkrijgen van moleculen met een gewenste 'handigheid'. Dit zal veelzijdige, duurzame en eenvoudige routes opleveren voor essentiële moleculaire bouwstenen toepasbaar in de farmaceutische en andere industrieën.