Nieuwe vondst uit wereldberoemde Palmhoutwrak
11 November 2022
De opgedoken 17e-eeuwse trouwjurk bestaat, in tegenstelling tot de andere jurk uit het Palmhoutwrak, uit losse onderdelen. Het lichaam van het kostbare zijden kledingstuk, het lijfje en de rok, zitten nog wel aan elkaar. Oorspronkelijk was de jurk waarschijnlijk van licht gekleurd zijde. De huidige, bruinachtige kleur is het effect van bijna vier eeuwen op de zeebodem. De jurk is over het hele oppervlak bedekt met zilveren versieringen. Deze bestaan uit kleine zilveren plaatjes, die in de vorm van liefdesknopen in het zijde zijn geweven in een herhalend patroon van in elkaar geknoopte harten. Een heel toepasselijk motief voor op een trouwjurk in die tijd.
In 2014 werd het Palmhoutwrak ontdekt door Texelse duikers. Dit wrak van een 17e-eeuwse koopvaarder bevatte onder andere een aantal kisten met een heel kostbare en persoonlijke collectie: pronkzilver, kleding en de resten van een bibliotheek. De nog vrijwel gave zijden jurk die in het wrak werd gevonden, werd in 2016 wereldnieuws. Naast de jurken zijn er onder meer 32 boekomslagen gevonden. In de meeste gevallen waren het grote leren boekbanden, bedekt met uiteenlopende decoraties. Een van de meest opvallende was een kalfsleren boekband met koninklijk stempel: het wapen van de Schots-Engelse koninklijke familie Stuart. Ondanks deze vondst is er geen reden om aan te nemen dat er een verband bestaat tussen de jurk en het Britse koningshuis.
Misschien zijn er op de wereld maar twee van dit soort jurken. En die liggen nu allebei hier, op Texel.Maarten van Bommel
"Dit is een van de meest unieke historische vondsten ooit", zegt Maarten van Bommel, hoogleraar natuurwetenschappelijke aspecten van conservering en restauratie van roerend cultureel erfgoed aan de UvA en betrokken als onderzoeksleider bij de tentoonstelling. "Het is ongelooflijk wat we hier in handen hebben. Misschien zijn er op de wereld maar twee van dit soort jurken. En die liggen nu allebei hier, op Texel."
Volgens Corina Hordijk, artistiek directeur van Stichting Texels Museum waar Museum Kaap Skil onder valt, is het textiel erg gevoelig voor licht en zuurstof. "Daarom moeten de vitrines aan zeer strikte voorwaarden voldoen. De vitrines, die onderzocht zijn door de Universiteit van Amsterdam in samenwerking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, zorgen dat het textiel tentoongesteld kan worden zonder verval. Er zijn maar een paar zuurstofvrije vitrines in de wereld, en al helemaal niet van dit formaat of deze hoeveelheid. Het is innovatief erfgoedbeheer, waarbij we verwachten dat de kennis die we hebben opgedaan ook voor andere partijen interessant is."